Bạn có bao giờ nghe đến thuật ngữ FOMO trong thế giới tiền điện tử? FOMO là gì và nó có ảnh hưởng thế nào? Trong bài viết này, MFSoft sẽ giải thích chi tiết về khái niệm FOMO, những tác động của nó và cách bạn có thể điều chỉnh cảm xúc để đạt được quyết định đầu tư thông thái.
Contents
1. Hội chứng tâm lý FOMO là gì?
FOMO, viết tắt của “Fear Of Missing Out” (sợ bỏ lỡ cơ hội), là hiệu ứng tâm lý khiến những người mắc phải nó sợ rằng họ sẽ lỡ đi những cơ hội quan trọng. Trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, FOMO có ý nghĩa như thế nào?
Trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt như thị trường chứng khoán, nhà đầu tư thường cảm thấy thua kém so với những người xung quanh. Khi so sánh bản thân với người khác, họ sợ rằng mình đang bị bỏ lại và trở thành người bị “tối cổ”.
Kết quả là, họ hành động một cách cuồng loạn theo đám đông trong việc đầu tư, nhưng chỉ đạt được sự thua lỗ và thất bại. Điều này hoàn toàn dễ hiểu vì khi cảm xúc chi phối hành động, họ không đủ tỉnh táo để đối phó với những biến động đột ngột trên thị trường.
2. Nguyên nhân khiến các nhà đầu tư dễ bị mắc bẫy FOMO
Để tránh rơi vào bẫy của Fear of Missing Out (FOMO), chúng ta cần hiểu những nguyên nhân nào gây ra tâm lý này khi tham gia đầu tư và giao dịch chứng khoán. Có thể nhận thấy rằng hầu hết các nguyên nhân đều bắt nguồn từ các yếu tố chủ quan từ phía nhà đầu tư.
2.1. Thiếu hiểu biết về thị trường
Thiếu hiểu biết về thị trường thường là vấn đề chỉ xảy ra đối với những nhà đầu tư mới gia nhập thị trường. Họ chưa có đủ thời gian để nghiên cứu về kiến thức thị trường, các công ty và cổ phiếu liên quan. Thiếu kinh nghiệm khiến họ dễ ra quyết định dựa trên cảm tính hoặc theo đám đông, bị chi phối bởi hiệu ứng tâm lý mà không dựa trên lý trí và chiến lược đầu tư.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng, để thành công trong đầu tư, ta phải hiểu rõ chính mình và cả thị trường. Bẫy FOMO luôn tiềm ẩn, và chỉ có sự hiểu biết toàn diện về thị trường mới giúp bảo vệ nhà đầu tư khỏi nguy cơ tiềm ẩn từ FOMO.
>>>> XEM THÊM: FUD là gì? Cách vượt qa FUD hiệu quả cho nhà đầu tư
2.2. Tâm lý quá tự tin hoặc tự ti
Tính chủ quan do quá tự tin có thể khiến nhà đầu tư bỏ qua các biến động quan trọng trên thị trường. Mong muốn khẳng định bản thân và cạnh tranh với người khác có thể dẫn đến kết quả đắng lòng.
Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng không nên quá tự ti. Sự tự ti về bản thân là một mục tiêu dễ bị hiệu ứng FOMO chi phối, khiến họ không đủ lòng dũng cảm và quyết tâm để tiếp tục theo kế hoạch đã đề ra từ trước.
2.3. Sợ bỏ lỡ cơ hội
FOMO còn có nguyên nhân từ sự sợ bỏ lỡ cơ hội thu được lợi nhuận lớn. Ám ảnh về mức lợi nhuận cao có thể làm nhà đầu tư dừng lại và không tuân thủ chiến lược đầu tư ban đầu. Ví dụ, một trường hợp điển hình là khi nhà đầu tư không bán cổ phiếu sau khi đạt được lãi như kỳ vọng. Kết quả là họ không kịp reag để bảo vệ vốn khi giá cổ phiếu giảm đột ngột, và cuối cùng mất cả gốc và lợi nhuận trong chỉ vài giây.
2.4. Tham vọng quá lớn
Tâm lý tham vọng và kỳ vọng quá cao đôi khi khiến các nhà đầu tư không biết khi nào nên dừng lại. Họ hy vọng rằng cổ phiếu đang tăng giá sẽ tiếp tục tăng mãi mà không có điểm dừng. Tuy nhiên, sự hy vọng quá lớn thường dẫn đến thất vọng. Sự tham vọng quá mức khiến nhiều nhà đầu tư bị chi phối bởi cảm xúc.
Thực tế, thị trường chứng khoán là một môi trường khắc nghiệt và không dễ dàng bị chi phối như chúng ta nghĩ. Vì vậy, chỉ cần mất đi sự cảnh giác trong một khoảnh khắc, mỗi nhà đầu tư có thể trở thành con mồi cho thị trường và gánh chịu những tổn thất nặng nề bất cứ lúc nào.
2.5. Tâm lý chạy theo số đông
Tâm lý theo đám đông thường xuất hiện đặc biệt ở những nhà đầu tư mới gia nhập thị trường. Hiệu ứng Fear of missing out (FOMO) làm cho họ thường đưa ra quyết định dựa trên hành động của những nhà đầu tư khác mà không có một chiến lược riêng.
Nhà đầu tư chỉ dựa trên biến động thị trường để quyết định mua hoặc bán. Nếu giá cổ phiếu tăng một ít, họ sẽ mua một ít. Nếu giá tăng mạnh, họ sẽ mua nhiều hơn. Họ bị sợ hãi và bắt đầu bán khi giá giảm, và đẩy mạnh việc bán khi thấy giá giảm mạnh.
>>>> BÀI VIẾT LIÊN QUAN: TRC20 là gì?
3. Hậu quả của hội chứng FOMO trong thị trường tiền điện tử
Hiệu ứng tâm lý Fear of missing out (FOMO) là một hiện tượng phổ biến không chỉ trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán mà còn trong cuộc sống hàng ngày. Hiệu ứng này ảnh hưởng đáng kể đến quá trình ra quyết định của nhà đầu tư và có những tác động không lường trước.
FOMO khiến nhà đầu tư luôn sống trong lo lắng và không yên tâm. Họ dành thời gian và tập trung vào việc nghe ngóng diễn biến thị trường và quyết định của những nhà đầu tư khác để theo kịp số đông.
Đặc biệt đối với những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm và không có một chiến lược đầu tư rõ ràng, hiệu ứng tâm lý này dễ dàng tác động và chi phối quyết định mua bán cổ phiếu. Ví dụ, khi một cổ phiếu liên tục tăng giá và trở thành xu hướng được nhiều người mua vào chờ đợi giá đạt đỉnh để bán, FOMO làm cho bạn lo sợ bỏ lỡ cơ hội nếu không mua vào lúc này.
Có thể xảy ra trường hợp bạn mua vào khi giá đã đạt đỉnh mà bạn không nhận ra. Ngay sau khi mua, giá cổ phiếu giảm mạnh và bạn không kịp reagieren, buộc phải bán cắt lỗ với tổn thất lớn. Hoặc có thể giá chỉ tạm giảm nhưng hiệu ứng tâm lý FOMO khiến bạn không dám giữ cổ phiếu và bán ngay trong tình trạng hoảng loạn.
4. Kinh nghiệm tránh mắc bẫy FOMO
4.1. Nắm rõ thị trường
Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bạn bị kiểm soát bởi hiệu ứng tâm lý FOMO là thiếu hiểu biết về thị trường. Khi bạn đã sở hữu kiến thức vững vàng về thị trường, về các cổ phiếu, môi trường kinh tế-xã hội, tài chính và hiểu rõ về doanh nghiệp, bạn đã có cơ sở để xây dựng một chiến lược đầu tư hợp lý và tránh theo đuổi số đông.
Ngay cả những trader có kinh nghiệm cũng chưa chắc đã nắm bắt được toàn bộ thị trường. Tuy nhiên, phân tích kỹ thuật và cập nhật tin tức thị trường có thể giúp nhà đầu tư một phần nào đó dự đoán xu hướng giá cả. Đồng thời, nhà đầu tư cũng cần nghiên cứu các báo cáo tài chính của các công ty cổ phiếu, so sánh tương quan với các doanh nghiệp khác trong ngành để hiểu về lợi thế cạnh tranh và nhược điểm của chúng.
4.2. Cắt lỗ đúng thời điểm
Trong quá trình đầu tư chứng khoán, quyết định đặt ra cho bản thân quy tắc cắt lỗ là rất quan trọng. Khi bạn nhận thấy giá cổ phiếu đang giảm và thị trường có những dấu hiệu xấu đi, hãy tự tin vào chiến lược và hiểu biết của bạn về thị trường để cắt lỗ đúng thời điểm, tránh tổn thất lớn. Luôn nhớ rằng, có rất nhiều cơ hội mới mở ra trong tương lai, và việc cắt lỗ kịp thời sẽ giúp bảo toàn một phần vốn và cơ hội đầu tư cho các mã cổ phiếu khác.
4.3. Xây dựng chiến lược rõ ràng
Đa phần nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng FOMO và quyết định mua bán của họ hoàn toàn phụ thuộc vào diễn biến thị trường. Họ mua cổ phiếu khi thấy giá tăng một chút và mua nhiều hơn khi giá cổ phiếu tăng mạnh. Khi giá giảm, họ trở nên lo lắng và trong hoảng loạn bán tháo khi giá giảm sâu.
Để tránh hiệu ứng này, nhà đầu tư nên xây dựng một chiến lược đầu tư và tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Đầu tư giá trị: Lựa chọn cổ phiếu có doanh thu, lợi nhuận và cổ tức ổn định, đồng thời có tiềm năng tăng trưởng tốt. Mua cổ phiếu khi giá giảm, kiên nhẫn nắm giữ và chờ đợi tăng giá.
- Đầu tư vào tăng trưởng: Chọn cổ phiếu có tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận liên tục hàng năm, hàng quý và dự báo tiếp tục tăng trong tương lai. Mua cổ phiếu khi giá đang tăng và bán khi đạt được tăng trưởng, thường là mua ở bất kỳ mức giá nào và bán ở mức giá cao hơn.
Bằng cách tuân thủ các nguyên tắc và chiến lược này, nhà đầu tư có thể tránh được tác động tiêu cực của hiệu ứng FOMO và đưa ra các quyết định đầu tư có tính cân nhắc và kiểm soát rủi ro.
4.4. Kiên định với mục tiêu
Nhận thông tin là một yêu cầu cần thiết đối với những ai muốn tham gia thị trường. Tuy nhiên, mỗi người cần phải lựa chọn những nguồn thông tin đáng tin cậy hoặc những nhận định, dự đoán có căn cứ chắc chắn. Giữ cho bản thân tỉnh táo trước các thông tin được điều hướng bởi dư luận là điều cần thiết để hiểu đúng tình hình và tránh bị ảnh hưởng bởi FOMO.
Hơn nữa, nhà đầu tư nên kiên định với kế hoạch đầu tư mà họ đã xây dựng. Mặc dù thị trường có thể thay đổi, nhưng điều đó không có nghĩa là dễ dàng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài.
Tóm lại, FOMO là một thuật ngữ phổ biến trong cộng đồng đầu tư tiền ảo và diễn tả sự sợ hãi bỏ lỡ cơ hội. Tuy nhiên, để trở thành một nhà đầu tư thông thái, chúng ta cần học cách kiểm soát và hiểu rõ cảm xúc này. Bằng cách thực hiện nghiên cứu cẩn thận, thiết lập mục tiêu đầu tư rõ ràng và tuân thủ kỷ luật tài chính, chúng ta có thể đánh bại FOMO và đưa ra quyết định đầu tư dựa trên lý trí và thông tin đáng tin cậy.